چوب مهندسی چیست؟ و آنچه که شما باید درباره انواع چوب ها بدانید!تابحال به کابینت، کمد، دیوار، درب و یا هر وسیله چوبی خود توجه کردهاید؟ آیا نوع وسیله چوبی و خصوصیات مربوط به آن را میدانید؟ چوبها انواع مختلفی دارند. هر کدام از اینها دارای ویژگی هایی می باشند که دانستن آن به شما در نگهداری بهتر و بالا بردن طول عمر آن وسیلهها کمک میکند. در این مقاله همراه ما همراه باشید تا به ویژگیهای آنها را بررسی، و ارائه نکته ای که برای نگهداری و استفاده یکی از انواع پراستفاده چوب به نام چوب مهندسی نیاز دارید را به شما معرفی کنیم.
به چه چوبی، چوب مهندسی گفته میشود؟
علت نام گذاری مهندسی به این مدل چوب ها این می باشد که فرایند تولید این قبیل چوب ها به صورت دقیق طراحی می شود. این نوع چوب ها، حاصل استفاده از ضایعات می باشد و می توان گفت فراورده های جانبی چوب می باشند. ضایعات جمع اوری شده را به وسیله گرما، چسب به یکدیگر متصل می کنند. البته چوب مهندسی را با نام هایی مانند چوب کامپوزیت و صنعتی نیز می شناسند. چوب مهندسی به دلیل داشتن ساختار بسیار جالب و مناسب، تغییر و تحول بسیار بزرگی را در ساخت مصالح چوبی و دکوراسیون ایجاد کرد.
یکی از بهترین جایگزین های چوب طبیعی، چوبهای مهندسی می باشد. همین مورد باعث شده محیط زیست نقسی بکشد و یکی از دغدغه های جهانی از بین برود. به طور کلی چوب مهندسی به 4 نوع تقسیم میشوند:
- نئوپان
- HDF
- MDF
- تخته چند لایه
نئوپان
نئوپان نوعی فرآورده چوبی مهندسی شده است که از خرده چوبهای به هم فشرده ساخته می شود. یکی از انواع پرکاربرد چوبهای مهندسی است که با نام تخته خرده چوب نیز آن را معرفی میکنند. اگر به ساختار این چوب دقت کرده باشید ضایعات چوبی، مانند تراشههای چوبی را در ساختار آن میبینید. این ضایعات چوبی که عمدتا همان تراشههای چوبی هستند توسط حرارت و فشار، فشردهسازی میشوند و توسط چسب یا رزین به هم متصل میشوند. ضمنا توجه داشته باشید که بمنظور بهبود برخی ویژگی های این چوب، مانند مقاومت به رطوبت، آتش، یا تولید پانلهای عایق صوتی، تغییرات و اصلاحاتی در تخته ها ایجاد کرد
استفاده از نئوپان چه مزایایی را به دنبال دارد؟
- وزن: به دلیل شرایط آمادهسازی و فشردگی این چوب دارای وزن سبکی است. اگر بخواهیم این چوب را با نوع چند لایه چوبهای مهندسی مقایسه کنیم، در واقع این چوب ها وزن بسیاری پایینتری دارند. همین موضوع باعث شده تا از لحاظ حمل و نقل و جابجایی نسب به دیگر انواع این دسته از چوبها، راحتی بیشتری داشته باشد.
- قیمت: اگر بخواهیم به مهمترین مزیت استفاده از این چوب اشاره کنیم، بیشک مقرون به صرفه بودن آن است. شرکت های بزرگی مانند IKEA، از نئوپان و ام دی اف در ساخت مبلمان با کیفیت بالا و با هزینه پایین استفاده می کنند. از این چوب ها بیشتر در قطعات بزرگی مانند روی میز ناهارخوری، میز کار، میز تلویزیون و قفسه های کتاب استفاده می شود.
- عایق بودن: در ساخت مبلمان و مصارف داخلی کاربرد دارد؛ چراکه این چوب ها استاندارد، در بخشهایی که مستعد خیس شدن یا وجود رطوبت زیاد هستند، مناسب نیست. این چوب ارزانتر از چوب ماسیو است.
- نگهداری میخ: یکی از نیازهای اصلی که چوبها باید داشته باشند، نگهداری میخ و پیچهاست. طی بررسی و مقایسههایی که انجام شده،این چوب ها قابلیت نگهداری بیشتری نسبت به MDF دارد. نئوپان توانایی زیادی برای پذیرش چسب و رنگ نیز دارد.
- شکل پذیری: ساختار این مدل چوب به شکلی می باشد که شما به راحتی می توانید با استفاده از دستگاه برش و دریل آن را تغییر اندازه بدهید. نئوپان را به صورت خام یا روکش شده با ورقهای نازک روکش یا پلاستیک خریداری کرد.
چند مورد از مهمترین معایب نئوپان
- در برابر رطوبت مقاومت پایینی دارد. اگر در معرض رطوبت قرار گیرد سطح آن متورم و پوسته پوسته و رنگ آن تغییر می کند.
- درکل می توان گفت نئوپان ظاهر چندان زیبایی ندارد و بیشتر در مواردی که ظاهر کار از اهمیت بالایی برخوردار نیست، مورد استفاده قرار می گیرد.
- استحکامی کمی دارد. در کل می توان گفت استحکام و مقاومت نئوپان کم است و تحمل بالایی در مقابل بار سنگین و فشار ندارد.
- برای بارهای سنگین مناسب نیست زیرا تحمل آنها را ندارد.
- تخریب پذیری بیشتری نسبت به انواع دیگر چوب ها
نئوپان در زندگی چه کاربردهایی دارد؟
نئوپان با توجه به قیمت پایینی که دارد، در مقایسه با انواع دیگری مانند تختههای چندلایه، از کاربرد بیشتری در صنعت ساختمان سازی برخوردارند. یکی از موارد عمده استفاده توسط افرادی با درآمد پایین جهت خرج ساخت و ساز در بعضی از بناها می باشد. در ادامه به بررسی چند مورد از مهمترین کاربردهای این مدل چوب میپردازیم.
- زیر ساخت: بارها دیده شده که افراد برای زیربنای پارکت یا کفپوش خود از این سبک چوب استفاده کنند. البته برای جلوگیری از نفوذ آب و یا حشراتی مانند موریانه باید فرآیندهای شیمیایی انجام شود. مانند روکش های ملامینه، که سطح براقی دارند و در انواع رنگ ها موجود می باشند. روکش های چوبی از دیگر انواع این روکش ها محسوب می شوند که قابلیت بازیافت دارند.
- دیواربندی: یکی از نیازهای امروز، پارتیشن بندی می باشد که نئوپان می تواند گزینه خوبی باشد. با توجه به اینکه در برابر فشار و وزن بالا بسیار مقاوم نیستند، اما به دلیل باربر نبودن پارتیشن و دیوارهها به وفور از نئوپان بخصوص نوع لمنیتدار در ساختار دیواره استفاده میشود.
HDF
تخته فیبری با چگالی بالا، نام مختصر شده از High density Fiberboard است که در صنعت تولید لمینت و پارکت کف به عنوان یک محصول چوبی اصلاح شده شناخته می شود؛ این چوب که تخته فیبر با تراکم بالاست،این محصول در واقع ماده ای است که با براده چوب یا خمیر چوب ساخته می شود .در ادامه به بررسی مزایا، معایب و کاربردهای این چوب می پردازیم.
استفاده از چوب HDF چه مزایایی دارد؟
- HDF بستری با اولویت بالا برای کفپوش چوبی چند لایه است؛ زیرا سخت و محکم است.
- یکی دیگر از مزایای چوب HDF، سطح کاملا صافی است که دارد و این سطح هموار، باعث شده تا برای تولید کفپوش مناسب باشد.
- این نوع از چوبهای مهندسی دارای قابلیت رنگپذیری بسیار بالاست.
- HDF همچنین انتخاب خوبی برای استفاده در چارچوب، جعبه ها، کرکره ها و قفسه های داخلی کمد های نصب شده است.
- علاوه بر قیمت، این شکل ظاهری زیبا و شبیه به چوب طبیعی است که باعث محبوبیت این نوع از چوب در مقایسه با چوب طبیعی شده است.
- یکی از معایبی که باعث تمایز HDF از انواع دیگر چوبهای مهندسی نظیر نئوپان میشود، مقاومت بالا در برابر آفتهایی نظیر موریانه است. دلیل این موضوع، مواد و ترکیبهای شیمیایی است که در فرآیند تولید این نوع چوب استفاده شده است.
معایب HDF:
- این چوب نیز مانند نئوپان در برابر رطوبت و آب مقاومت بالایی ندارد.
- نمیتوان از این چوب در فضاهای باز به دلیل جذب بالای رطوبت استفاده کرد.
کاربردهای چوب HDF چیست؟
- صنعت وسایل چوبی و ساخت درب: HDF به دلیل شباهتی که به چوب طبیعی دارد، به وفور برای ساختن درب و مبلمان استفاده می شود. علاوه براین، به کمک HDF وسایل چوبی بسیار زیبایی درست میکنند.
- کفپوش و کاغذدیواری: ظاهر و شکل طبیعی و زیبای این نوع چوب باعث شده تا انتخابی مناسب برای افرادی که میخواهند خانههای خود را کف و کاغذ دیواری (دیوارپوش) بکنند.
MDF
بیشک یکی از پرکاربردترین چوب هایی که در ساخت مصالح ساختمانی و وسایل چوبی استفاده میشود، MDF است. از MDF برای ساخت کابینت، مبلمان، پنل دیواری، لوازم دکوری و درب استفاده میکنند؛ زیرا MDF عایق گرما و صدا است. همچنین از MDF در محفظه های آکوستیکی مانند بلندگو یا بلندگوهای بم نیز کاربرد دارد. افرادی که با MDF کار میکنند تنها ایرادی که از آن میگیرند وزن بالای آن است. معمولا استفاده از MDF در محصولات کف، مثل لمینت و پارکت کف کاربردی نمی باشد و استفاده از آن کاملا اشتباه است. در ادامه به بررسی نکاتی درمورد کاربرد، مزایا و معایب MDF می پردازیم.
مهمترین مزایایی که MDF دارد، چیست؟
- عایق بودن: یکی از نکات کلیدی این نوع چوب مهندسی عایق بودن در برابر صدا است. همین نکته باعث استفاده این چوب در صنعت موسیقی نیز شده است. تا از لرزش بیش از حد آن جلوگیری کند. و همچنین عایق بودن در برابر رطوبت و خشکی.
- قیمت: این نوع چوب، این امکان را به شما می دهد که با قیمت پایین، کیفیتی بالا را استفاده کنید.
- مقاومت: MDF به دلیل استفاده از فرآیندهای شیمیایی خاص در ساخت آن، در برابر موریانه و آفتهایی از این قبیل مقاوم هستند.
بیشتر بخوانید: روش های نگهداری از کابینت های MDF
استفاده از MDF چه معایبی دارد؟
- چوب MDF به نگهداری زیادی نیاز دارد. در صورتی که MDF لبپر شود ویا ترک بردارد، تعمیر آن به هیچ عنوان کار آسانی نیست.
- گاها ممکن است رطوبت را زودتر از چوب طبیعی جذب کند و متورم شود.
- مواد شیمیایی استفاده شده در ساختار MDF خیلی برای کودکان مناسب نیست.
- نوع چسبی که در MDF استفاده میکنند باعث میشود استفاده از بعضی اتصالات مانند پیچ در این ماده کمی سخت شود.
- اگرچه برای نگهداری میخ مناسب است، اما در ابتدا ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید و چوب مستعد شکاف شود.
- افرادی که با MDF کار می کنند، خاک اره تولید شده از آن می تواند باعث بروز مشکلات تنفسی در آنها شود.
چند مورد از مهمترین کاربردهای MDF، چیست؟
- در حالی که برخی از محصولات تخته سه لا و چوب برای دو یا سه پروژه مختلف مناسب هستند، این نوع چوب سخت کوش، به همه کاره بودن خود افتخار می کند.
- کاربرد این چوب در آشپزخانه ،یا قفسههای خانه های امروزی قابل توجه می باشد، این چوب به وفور در آن ها استفاده شده است. دلیل این موضوع رنگ و طرح مناسب چوبهای MDF است.
بیشتر بخوانید: 10 روش معجزه آسا برای برق انداختن وسایل چوبی!
تخته چند لایه
همانطور که قبلا اشاره شد، این تخته چوب از روی هم قرار گرفتن ورقهای نازک روی هم شکل می گیرد. توصیه می شود تا در ساخت این تختهها، زاویه 45 درجه برای روی هم قرار گرفتن لایههای نازک روی هم استفاده شود؛ زیرا زاویه 90 درجه نمیتواند مقاومت کافی برای تختههای چند لایه فراهم کند. از اینرو، با زاویه 45 درجه لایههای نازک را به هم متصل میکنیم. این موضوع از خم و پیچ خوردگی راحت چوب جلوگیری میکند.
مهمترین مزایای تخته چوب چند لایه چیست؟
ز مزایای اصلی و بسیار مهم ، ا
- مقامت و استقامت: از مزایای اصلی و بسیار مهم، تخته چند لایه به دلیل تشکیل از چندین لایه دارای مقاومت بسیار زیادی است. باعث استفاده بهینه مصرف کنندگان از سطح وسیع و بیشتری از چوب میباشد که به راحتی میتوانند کارهای زیادی روی سطح تخته چند لایی انجام دهند . البته این مقاومت در تمام سطح آن توزیع شده است.
- اندازه و معیار: تخته ها به دلیل خاصیت بافت چوب و حالت تار و پود قرار گرفتن لایه ها بر روی همدیگر علاوه بر استحکام زیاد ،برای ساخت وسایل چوبی خود بسیار مناسب می باشند. معمولا اندازه این تخته چوبها، طول 180 سانتی متر و عرض 120 سانتی متری است.
استفاده از تخته چوب چند لایه چه معایبی دارد؟
- با توجه به استحکام، قیمت آن ها برای مصرف کننده بسیار مناسب نمی باشد.
- به دلیل چند لایه بودن این تخته چوبها، با دشواری بیشتری برش میخورد. همین مورد باعث سخت برش زدن برای این تخته چوبها می گردد.
- گازهای خطرناکی که هنگام برش زدن این تخته چوب ممکن است خارج شود، میتواند برای افراد مضر باشد.
مهمترین کاربردهای تخته چوب چند لایه چیست؟
- صنعت مبلمان سازی
- کف صندلی و انواع میز
- انواع قفسه بندی های چوبی
- غرفه بندی و غرفه آرایی نمایشگاه ها
- ساخت انواع درب های چوبی
بیشتر بخوانید: چگونه طراحی دکوراسیون داخلی را شروع کنیم؟
راههایی ساده برای افزایش مقاومت چوب چند لایه
درست است که برخی چوبهای چند لایه مانند BWP به طور کامل ضد آب هستند اما میتوان با انجام اقداماتی ساده، تخته چند لایه را به تختهای تقریباً ضد آب تبدیل کرد و یا به عبارت بهتر میزان مقاومت چوب در برابر آب و رطوبت را بالا برد. در ابتدا باید چوب را با استفاده از رنگ ضد آب مخصوص رنگ کرد. این رنگ زدن از طریق اسپری یا رنگآمیزی، اعمال شود. البته در هنگام رنگآمیزی باید توجه داشته باشید که هر شش جهت تخته چند لایه به خوبی رنگ شود. استفاده از روغن عایق، بتونه، درزگیر اپوکسی و لاتکس مایع در این مرحله میتواند میزان مقاومت چوب چند لایه در برابر آب را افزایش دهد.